Πρόσφατα, το Food Scale Hub δημοσίευσε έναν εκτενή οδηγό για το οικοσύστημα του αγροδιατροφικού και αγροτεχνολογικού τομέα. Στον οδηγό «Food Scale Hub Greek Startup Guide», ο οποίος παρουσιάστηκε στα τέλη Μαΐου, κατά τη διάρκεια της διεθνούς έκθεσης τεχνολογίας Beyond στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζονται 35 νεοφυείς (startups), αλλά και ώριμες (scaleups) επιχειρήσεις με σημαντικό αντίκτυπο στον εκσυγχρονισμό και στην καινοτομία στον τομέα της αγροδιατροφής.
Επιπλέον, παρατίθενται στοιχεία σχετικά με τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, καθώς και άλλες πληροφορίες για το οικοσύστημα. Ο οδηγός περιλαμβάνει απόψεις από experts του οικοσυστήματος, προερχόμενων από διαφορετικά ακαδημαϊκά και επαγγελματικά υπόβαθρα, οι οποίοι τοποθετούνται σε σημαντικά ζητήματα για το παρόν και το μέλλον των ελληνικών αγρο-startups.
Όπως δήλωσε στην «ΥΧ» ο αντιπρόεδρος του Food Scale Hub, Γρηγόρης Χατζηκώστας, που υποστηρίζει την ανάπτυξη και τη δικτύωση νεοφυών επιχειρήσεων σε Ελλάδα και Σερβία, «δημιουργήσαμε αυτόν τον οδηγό γιατί θέλαμε να συμβάλουμε στη διασύνδεση αξιόλογων εταιρειών που παρουσιάζουν σημαντικές προοπτικές με περισσότερους επενδυτές και να συνεισφέρουμε στη δυνατότητα των ελληνικών startups να έχουν περισσότερες ευκαιρίες για προβολή και χρηματοδότηση.
Το ελληνικό startup οικοσύστημα έχει πραγματοποιήσει πολύ σημαντικά βήματα ανάπτυξης από το 2017 μέχρι σήμερα, γεγονός που επαληθεύτηκε με τον πιο εμφατικό τρόπο από την πρόσφατη εξαγορά της Augmenta από τη θυγατρική της CNH Industrial, Raven, έναντι 110 εκατ. δολαρίων. Ο οδηγός παρουσιάστηκε στην πρόσφατη Beyond στη Θεσσαλονίκη και έλαβε ιδιαίτερα θετικά σχόλια από το κοινό της έκθεσης».
Τα χαρακτηριστικά των αγρο-startups
Όπως έγραφε πρόσφατα η «ΥΧ», σύμφωνα με στοιχεία από το εθνικό μητρώο νεοφυούς επιχειρηματικότητας (Elevate Greece) υπάρχουν 54 εγγεγραμμένες επιχειρήσεις που κατατάσσονται στον αγροδιατροφικό τομέα. Συνεπώς, τα στοιχεία που παρουσιάζονται στον οδηγό μπορούν να θεωρηθούν ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικά, καθώς περιλαμβάνουν την πλειονότητα των ελληνικών startups. Από τις εν λόγω επιχειρήσεις:
✱ Σχεδόν οι μισές (48,5%) εντάσσονται στην κατηγορία λογισμικού διαχείρισης γεωργικών εκμεταλλεύσεων, τεχνολογίας αισθητήρων και Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT). Έπεται η κατηγορία των καινοτόμων προϊόντων (εργαστηριακά παραγόμενες/φυτικές πρωτεΐνες), με 17,2% και η κατηγορία που αφορά την ιχνηλασιμότητα και την ασφάλεια τροφίμων με 14,3%. Οι υπόλοιπες κατηγορίες (ηλεκτρονικά καταστήματα εφοδίων, μαναβική μέσω διαδικτύου κ.ά.) συγκεντρώνουν πολύ μικρότερα, μονοψήφια ποσοστά.
✱ Την περίοδο 2003-2016 ιδρύθηκαν 14,2% εξ αυτών, την περίοδο 2017-2020 ιδρύθηκαν σε ποσοστό 48,5%, ενώ την τελευταία τριετία, 2021-2023, ιδρύθηκε το 28,5% εξ αυτών. Φαίνεται, λοιπόν, η επιτάχυνση της ανάπτυξης του τομέα την τελευταία εξαετία.
✱ Το 48,5% των επιχειρήσεων έχει έδρα την Αθήνα, ενώ το 23% τη Θεσσαλονίκη. Τρίτη στη λίστα είναι η Πάτρα, που φιλοξενεί το 8,6% των εταιρειών. Η αποκέντρωση του οικοσυστήματος τα επόμενα χρόνια και η ευρύτερη συμμετοχή της περιφέρειας αποτελούν ένα μεγάλο στοίχημα για τις ελληνικές startups.
✱ Σε ό,τι αφορά τον αριθμό του δυναμικού τους, το 51,5% διαθέτει έως πέντε άτομα, το 31,5% έως 15 άτομα, το 14,2% έως 30 άτομα ενώ το 2,8% διαθέτει έως 50 άτομα.
✱ Πάνω από τις μισές επιχειρήσεις (51,5%) που περιλαμβάνονται στον οδηγό έχουν λάβει χρηματοδότηση. Τα κεφάλαια αυτά προέρχονται κατά το 28,5% από επενδυτικές εταιρείες (Venture Capitals), κατά το 23,9% από διαγωνισμούς και κατά 19% από ευρωπαϊκούς πόρους. Τα υπόλοιπα (28,5%) προέρχονται από διάφορες άλλες πηγές.
Οι μεγάλες προκλήσεις και οι αναδυόμενες τάσεις
Στον οδηγό του Food Scale Hub, έξι ειδικοί (experts) καταθέτουν τις απόψεις τους σχετικά με τις αναγκαίες δράσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του οικοσυστήματος, όπως επίσης και τις αναδυόμενες τάσεις που θα απασχολήσουν στο άμεσο μέλλον. Ορισμένες προτάσεις τους είναι οι εξής:
1) Να μειωθεί η γραφειοκρατία και να αποδίδονται με ταχύτερες διαδικασίες τα κονδύλια από προγράμματα, κυρίως κρατικά.
2) Να ενισχυθούν οι πρωτοβουλίες και η εθνική στρατηγική για προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων.
3) Να ενισχυθούν οι δομές επιτάχυνσης και παροχής εκπαίδευσης και συμβουλευτικών υπηρεσιών (θερμοκοιτίδες, κόμβοι καινοτομίας κ.λπ.).
4) Να δοθεί έμφαση στη δημοσιότητα του αγροδιατροφικού τομέα και στις προοπτικές που μπορεί να προσφέρει σε δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης και μόρφωσης.
5) Να υπάρξουν πρωτοβουλίες και κίνητρα προς την αποκέντρωση του οικοσυστήματος από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Ως προς τις αναδυόμενες τάσεις, αυτές περιλαμβάνουν τεχνολογίες ευφυούς γεωργίας, IoT, drones, ρομποτική, καλλιέργειες ελεγχόμενου περιβάλλοντος, εναλλακτικές πρωτεΐνες, προϊόντα με ισχυρισμούς υγείας και πιστοποιήσεις βιώσιμης διαχείρισης και ιχνηλασιμότητας, καθώς και προϊόντα από απορριπτόμενα τρόφιμα (food waste).
