Σήμερα Τρίτη 3 Μαρτίου εισάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις».
Το εν λόγω νομοσχέδιο συζητήθηκε διεξοδικά κατά τη διάρκεια της εβδομάδας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου του ελληνικού Κοινοβουλίου όπου κατέθεσαν την άποψή τους σειρά συνεταιρισμών και εγχώριων φορέων, καθώς και η Διεθνής Συνεταιριστική Συμμαχία (ICA) που εδρεύει στις Βρυξέλλες. Η «ΥΧ» είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον πρόεδρο της ICA, Bruno Roelants, τη Δευτέρα 24/2 προτού εκείνος μεταβεί στη Βουλή.
Στο «μάτι του κυκλώνα» τέθηκε η διάταξη για τον επενδυτή – μέλος. Εν τω μεταξύ, επανήλθε στο νομοσχέδιο η διάταξη για πενταετή αναστολή διοικήσεων υπό εκκαθάριση συνεταιρισμών με οφειλές στο Δημόσιο, με τροπολογία που έφερε στη Βουλή ο υπουργός ΑΑΤ, Μ. Βορίδης. Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετοί συνεταιριστές επεσήμαναν την απουσία από το νομοσχέδιο φορολογικών κινήτρων στα μέλη των συνεταιρισμών, ώστε να ενταχθούν σε αυτούς περισσότεροι παραγωγοί.
Μέλος – επενδυτής: Κριτική, αλλά και παραδοχή ανάγκης για ρευστότητα
Στη συνεδρίαση της Δευτέρας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, μια πλειάδα συνεταιρισμών και φορέων τοποθετήθηκαν επί του νομοσχεδίου, πραγματοποιώντας θετικά σχόλια, αλλά και έντονη κριτική. Η κριτική εστίασε κυρίως στη διάταξη του μέλους – επενδυτή που αφορά, ως γνωστόν, την είσοδο ενός ή περισσότερων ιδιωτών στο μετοχικό κεφάλαιο ενός συνεταιρισμού έως του ποσοστού του 35%.
Αυτό, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στα μέλη – επενδυτές να ψηφίζουν στη Γενική Συνέλευση ενός συνεταιρισμού. Όλα αυτά, βέβαια, παραμένουν στην ευχέρεια και στην επιλογή του εκάστοτε συνεταιρισμού και μόνον εάν η απόφαση εισόδου των επενδυτών – μελών ληφθεί από τη Γενική Συνέλευση με αυξημένη πλειοψηφία 2/3.
Πάντως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκης Βορίδης, αναμένεται να πραγματοποιήσει κάποιες βελτιώσεις στα ζητήματα που σχετίζονται με τον τρόπο συμμετοχής των ιδιωτών – μελών και με τον τρόπο εκλογής του Διοικητικού Συμβουλίου. Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», είναι πιθανόν τα μέλη – επενδυτές να ψηφίζουν σύμφωνα με το ποσοστό συμμετοχής τους και να εκλέγουν τους αντιπροσώπους που τους αναλογούν στο ΔΣ και να εξαιρούνται από την ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση των υπόλοιπων μελών του ΔΣ.
Αντίθετος με την εν λόγω διάταξη παρουσιάστηκε ο γενικός διευθυντής της ICA Bruno Roelants (βλ. παρακάτω) υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ένα μέτρο που εφαρμόστηκε στο παρελθόν σε ευρωπαϊκούς συνεταιρισμούς, αλλά σε λίγες περιπτώσεις, ενώ σχεδόν παντού απέτυχε.
Θετικές χαρακτήρισε ο γενικός γραμματέας του ΣΑΣΟΕΕ, Γιώργος Κατσούλης, τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει στο νομοσχέδιο στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης και άρσης της γραφειοκρατίας στη σύσταση των συνεταιρισμών, αλλά και σε μια σειρά θεμάτων που σχετίζονται με τη λειτουργία τους. Σε ό,τι αφορά το άρθρο 6 (μέλος – επενδυτής), ο κ. Κατσούλης ανέφερε ότι «κινείται στη σωστή κατεύθυνση», καθώς οι συνεταιρισμοί αντιμετωπίζουν το ζήτημα της έλλειψης χρηματοδότησης.
Ο ίδιος διευκρίνισε ότι η πρόβλεψη αυτή δεν αφορά μόνο ιδιώτες, αλλά και άλλους συνεταιρισμούς στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Επίσης, σχολίασε θετικά και το δικαίωμα του εκλέγειν στα μέλη – επενδυτές, καθώς, όπως είπε, η μη δυνατότητα συμμετοχής τους στα όργανα του συνεταιρισμού που προβλεπόταν στον νόμο του 2016 δεν τους έδινε κίνητρο στην πράξη να επενδύσουν.
Διπλωματική ήταν η απάντηση του προέδρου της Νέας ΠΑΣΕΓΕΣ, Παύλου Σατολιά, ο οποίος ανέφερε ότι εάν οι συνεταιρισμοί δεν ήταν σε μεγάλο βαθμό χρεωμένοι και σε δεινή θέση, ίσως η εν λόγω διάταξη να τον έβρισκε σύμφωνο. Πάντως, δεν τάχθηκε αναφανδόν κατά της ρύθμισης και, μάλιστα, εξέφρασε ορισμένα ερωτήματα, ώστε να ξεκαθαριστούν ζητήματα σε περίπτωση που δοθεί αυτή η δυνατότητα στους συνεταιρισμούς, όπως για παράδειγμα ο περιορισμός της δυνατότητας επιστροφής του κεφαλαίου που έχει τοποθετήσει ο επενδυτής, εφόσον αυτός αποφασίσει να το αποσύρει.
Κατά της εισόδου ιδιωτών επενδυτών τάχθηκε ο πρόεδρος του πτηνοτροφικού συνεταιρισμού «ΠΙΝΔΟΣ», Ανδρέας Δημητρίου, ο οποίος πάντως υποστήριξε ότι το υπό συζήτηση νομοσχέδιο διορθώνει και βελτιώνει μια σειρά θεμάτων. Τόνισε, δε, ότι ένας συνεταιριστικός νόμος πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους συνεταιρισμούς να λειτουργούν σε ανταγωνιστικό περιβάλλον με άλλες μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Την αντίθεσή του εξέφρασε και ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Σπύρος Μάμαλης, ο οποίος, όπως σημείωσε, είχε ταχθεί κατά της εισόδου ιδιώτη – επενδυτή και κατά τη συζήτηση του νόμου του 2016 που είχε ψηφιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση.
ΣΥΡΙΖΑ: «Υπάρχουν άλλοι τρόποι χρηματοδότησης»
Στην τοποθέτησή του κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου την Τετάρτη 26/2 στη Βουλή, ο εισηγητής της μειοψηφίας και τ. υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Στ. Αραχωβίτης, υποστήριξε ότι η πλειοψηφία των φορέων είχε επιφυλάξεις για το μέλος-επενδυτή. Ο ίδιος εξέφρασε το ερώτημα ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες για έναν συνεταιρισμό, ο οποίος θα συνεργαστεί με έναν ιδιώτη επενδυτή, αλλά το εγχείρημα αποτύχει. Ανέφερε, επίσης, ότι από τη στιγμή που δίνεται η δυνατότητα σε ιδιώτες – επενδυτές να ψηφίζουν και να λαμβάνουν αποφάσεις «με διαφορετική ή παραβιασμένη την αρχή μία μερίδα μία ψήφος, μιλάμε για κάτι άλλο, δεν μιλάμε για νόμο περί συνεταιρισμών».
Ο κ. Αραχωβίτης σημείωσε ότι υπάρχουν λύσεις για την εισροή κεφαλαίων στους συνεταιρισμούς χωρίς να χρειάζεται η συμμετοχή των ιδιωτών. Κατά της διάταξης, αλλά και επί συνόλου του νομοσχεδίου τάχθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25. Το Κίνημα Αλλαγής εξέφρασε επιφύλαξη, όπως και η Ελληνική Λύση.
Μάκης Βορίδης: «Εργαλείο ανταγωνιστικότητας το μέλος – επενδυτής»
Από την πλευρά του, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκης Βορίδης, υποστήριξε ότι η πρόβλεψη της εισόδου ιδιωτών – επενδυτών στους συνεταιρισμούς τούς δίνει την επιλογή και τη δυνατότητα να καταστούν και να παραμείνουν ανταγωνιστικοί σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά. Σε ό,τι αφορά το 35% (για ποιον λόγο, δηλαδή, το ποσοστό δεν είναι μικρότερο) ανέφερε ότι παρέχει κάποια προστασία στον ιδιώτη – επενδυτή σε περίπτωση λήψης σημαντικών αποφάσεων.
Πενταετής αναστολή διώξεων και ενημερότητα για τις διοικήσεις ΑΣ
Αντιδράσεις είχε προκαλέσει η απαλοιφή της διάταξης περί αναστολής ποινικών διώξεων σε μέλη διοικήσεων συνεταιρισμών που είναι υπό εκκαθάριση ή πτώχευση για οφειλές στο Δημόσιο.
Η «ΥΧ» είχε ενημερώσει εγκαίρως για την εν λόγω εξέλιξη, παρακολουθώντας το πλούσιο παρασκήνιο που συνδέθηκε με την εν λόγω ρύθμιση. Σημειωτέον ότι προβλήματα δεν αντιμετώπιζαν μόνο πρώην μέλη διοικήσεων συνεταιρισμών, αλλά και διάδοχες διοικήσεις που ανέλαβαν να διαχειριστούν έναν αγροτικό συνεταιρισμό. Τελικά, ο υπουργός ΑΑΤ, Μάκης Βορίδης, ενημέρωσε ότι θα επαναφέρει τη διάταξη με τροπολογία, αφού πήρε το «οk» από το υπουργείο Οικονομικών και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η τροπολογία που θα ενσωματωθεί ως άρθρο στο νομοσχέδιο προβλέπει πενταετή αναστολή διώξεων για τη μη καταβολή φόρων, τελών, εισφορών, δασμών προς το Δημόσιο ή Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.
Στη διάταξη προστέθηκε ακόμα μία πρόβλεψη που συζητήθηκε και ζητήθηκε κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων της επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου από συνεταιριστές: Για όσο διαρκεί η αναστολή μπορεί κατόπιν αίτησης των ως άνω φυσικών προσώπων να εκδοθεί ασφαλιστική ή φορολογική ενημερότητα για κάθε νόμιμη χρήση.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη βρίσκει αρκετούς υπέρμαχους στις τάξεις των συνεταιριστών με το σκεπτικό ότι πρόσωπα, που δεν είχαν καμία ευθύνη για πεπραγμένα του παρελθόντος, βρέθηκαν να διώκονται και να μην μπορούν να ασκήσουν εύρυθμα τα καθήκοντά τους στις διοικήσεις των συνεταιρισμών που είχαν αναλάβει.
«Δυνατότητα απαλλαγής αντί για αναστολή έως 12/3»
Σε κάθε περίπτωση σημειώνεται ότι η αναστολή δεν απαλλάσσει τα ανωτέρω πρόσωπα από τις διώξεις. Στη συνεδρίαση της περασμένης Τετάρτης, ο τέως υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ, Β. Αποστόλου, εστίασε σε συγκεκριμένο σημείο της ρύθμισης θεωρώντας ότι αφήνει κάποιο «παράθυρο» επιείκειας σε περιπτώσεις συνεταιριστών που έχουν διαπράξει αδικήματα κατά το παρελθόν.
Ωστόσο, ο Μ. Βορίδης αποφάνθηκε ότι ισχύει ακριβώς το αντίθετο, ενώ δήλωσε ανοιχτός να προχωρήσει σε οποιαδήποτε αλλαγή της διατύπωσης της διάταξης, εφόσον κριθεί από τα μέλη της επιτροπής ότι απαιτείται κάτι τέτοιο. Από την πλευρά του, ο έτερος τέως υπουργός ΑΑΤ, Στ. Αραχωβίτης, ζήτησε χρόνο, ώστε να δει τη διάταξη με το νομικό τμήμα της παράταξης και να επανέλθει.
Ακόμα μια ενδιαφέρουσα πτυχή, την οποία είχε αναδείξει με ρεπορτάζ της η «ΥΧ» και παρουσιάστηκε από τον υπουργό κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής, έγκειται στο γεγονός ότι με την αλλαγή του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και την πρόβλεψη που υπάρχει στο Άρθρο 50, δίνεται η δυνατότητα σε συνεταιριστές που αντιμετωπίζουν κατά την άποψή τους άδικες διώξεις από το Δημόσιο να απαλλαγούν οριστικά από αυτές. Μάλιστα, ο υπουργός γνωστοποίησε ότι η προθεσμία για όποιον επιθυμεί να το πράξει, λήγει στις 12 Μαρτίου.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2020
